یکی از پر کاربردترین نوع شیرآلات در زمینه صنعت آب به خصوص آب آشامیدنی و همچنین سیالاتی که دمای کمتر از 80 درجه سانتیگراد دارند شیر کشویی می باشد.
نکته بسیار مهم در مورد شیر کشویی باز یا بسته بودن کامل این شیر می باشد به این معنا که این شیر یا به طور کامل باز و یا به طور کامل بسته می باشد و امکان کم و زیاد کردن فشار در مسیر وجود ندارد به همین خاطر در مسیر لوله کشی از شیر کشویی نباید برای کنترل فشار استفاده نمود.
شیر کشویی به دلیل نوع طراحی و همچنین عملکرد کامل در باز و بسته بودن دارای مزایای زیادی می باشد که در زیر به بعضی از این موارد اشاره شده:
سهولت باز و بسته کردن شیر کشویی در مسیر لوله کشی
آب بندی کامل در هنگام بسته بودن شیر کشویی
باز بودن مسیر به اندازه قطر لوله در هنگام باز بودن شیر کشویی
عدم نیاز به سرویس دوره ای
عدم نیاز به نگهداری در طول زمان بهره برداری از شیر کشویی
در شیر کشویی زبانه فلزی از زبانه چدن داکتیل استفاده می شود و جهت آب بندی بهتر از رینگ برنزی یا استیل استفاده می شود..
قابل ذکر است شیر کشویی هایی که با لایه رنگ پودری با به روش الکترواستاتیک وروش پاشش مورد رنگ آمیزی قرار می گیرند امکان استفاده در مسیر لوله های آب آشامیدنی را دارند.
اجزا تشکیل دهنده شیر کشویی:
این شیر از پنج قسمت عمده تشکیل شده است
1.سرفلکه:
باز و بسته کردن این مدل از شیر ها اغلب از طریق سر فلکه انجام می شود. استفاده از اکتچوئر های برقی و بادی بر روی این مدل از شیر ها رایج نمی باشد.
2.بدنه:
بدنه قسمتی از شیر است که به سایر اقلام و تجهیزات وصل می شود. این اتصال عموما از طریق نوع فلنج، دنده و یا جوش می باشد.
3.بونت:
قسمتی از شیر است که قسمت های متحرک شیر درون آن قرار دارند و به بدنه اکثرا از طریق پیچ وصل می شود.
4.تریم:
به مجموعه استم،دیسک و سیت رینگ های یک شیر کشویی، تریم آن شیر می گویند.
5.محور شیر:
استم در شیر کشویی وظیفه جابجا کردن دیسک درون شیر را دارا می باشد. در واقع عاملی است که گشتاور وارد آمده بر HandWheel و یا دسته را به دیسک منتقل می کند و عامل حرکت آن به بالا و پایین می شود.شیرهای کشویی از نظر نوع استم به دو دسته Rising Stem و Non Rising Stem تقسیم بندی می شوند.
انواع شیرکشویی:
1.شیرکشویی موازی:
بر اساس وپایه استفاده از یک دیسک تخت دروازه‌ای در بین دو نشیمنگاه موازی ساخته شده است. شیر کشویی همچنین دارای یک لبه تیزی در قسمت پایین خود می‌باشند که این لبه تیز برای برش واز بین بردن ذرات جامد ورودی به شیر کشویی می‌باشد. فایده مهم شیرکشویی این است که علاوه بر بکار رفتن برای valve seatهای نامتقارن، می‌توانند برای valve seatهای زاویه‌ای هم استفاده شوند.
2.شیرکشویی گوه ای:
در این شیر از دو seat مورب و یک gate مورب استفاده می شود. به منظور امکان بسته شدن در حالت خاموش، دیسک شیرکشویی وقتی که فول باز می‌شود، کاملا از مسیر عبور جریان برداشته می‌شود. این خاصیت در شیر کشویی موجب از بین رفتن هرگونه مقاومتی در وضعیت باز می‌شود. وقتی که شیر کشویی کاملا بسته شد توسط یک رینگ آب بند دیسکی صفحه اصلی را آب بندی می‌کند. با قرارگرفتن دیسک درداخل رینگ آب بندی، مقدار بسیار کمی نشتی ممکن است دردیسک عبوری به وجود بیاید و یا اصلاً هیچ مقدار نشتی بوجود نمی آید.
پرکاربردترین نوع از شیر کشویی، مدل گوه ای می باشد. این مدل از شیر به اصطلاح Self Seatingاست.
در این حالت دیواره دیسک عمود بر مسیر عبور جریان سیال نیست و با صفحه عمود بر مسیر جریان سیال زاویه می سازد. در واقع لبه پایینی این مدل از دیسک ها به شکل یک گوه است و کاملا صاف نیست. در این مدل از شیرها با توجه به شکل ظاهری دیسک، مقدار سایش و فرسایش ما بین دیسک و نشیمنگاه بسیار کم است. در مدل موازی در فشارهای پایین آب بندی مناسبی بین دیسک و سیت وجود ندارد اما در مدل گوه ای ، هم در فشار پایین وهم در فشار بالا، آب بندی مناسبی وجود دارد.
در شیرهای کشویی گوه ای، زمانی که سیالات با ذرات معلق از مسیر عبور کرده اند ممکن است در هنگام بسته شدن این ذرات سطح روی سیت را بپوشانند و مانع از بسته شدن کامل دیسک شوند که سبب عدم آب بندی کامل می شود.بنابراین این مدل از شیرآلات با دیسک گوه ای برای سیالات با ذرات معلق مناسب نمی باشند.
جهت کسب اطلاعات بیشتر و یا خرید محصولات، با مشاوران ما در مجموعه شیر کیتز توسعه و صنعت تماس حاصل فرمایید.
