یکی از پر کاربردترین وسایلی که امروزه در صنعت مورد استفاده قرار می گیرد rotameter
می باشد. روتامتر جورج فیشر نوعی دبی سنج است که می تواند دبی سیال عبوری( مایع و یا
گاز ) از یک لوله را اندازه گیری نماید.
استفاده از روتامتر برای اندازه گیری دبی جریان سیال بسیار معمول است. rotameters از یک
مجرای مخروطی تشکیل می شود (یک لوله شیشه ای که قطر آن با شیب ملایم کم می شود
) که درون آن یک جسم شناوری که به اندازه پایه لوله شیشه ای است قرار گرفته است.
rotameters به طور عمودی نصب شده و جریان به آن وارد می شود.
در اثر عبور جریان سیال از پایین به بالای rotameters، نیروی مقاومی به این شناور وارد
می شود و آن را به طرف بالا حرکت می دهد. با بالا رفتن شناور، سطح مقطع روتامتر افزایش
یافته و لذا سطح جریان میان شناور و مجرای مخروطی روتامتر افزایش می یابد.
شناور تا جای بالا می رود که نیروی مقاوم سیال، نیروی ارشمیدس و وزن سیال یکدیگر را خنثی نمایند و سیستم به حالت تعادل برسد. در این صورت مکان شناور که به صورت مستقیم از روی rotameter خوانده می شود، معرف دبی جریان می باشد. هر چه دبی جریان عبوری از روتامتر بیشتر باشد، محل شناور بالاتر خواهد بود.
در اکثر کارکرد های rotameter، دبی مستقیماً از درجه بندی هایی که روی لوله شیشه ای نوشته شده است خوانده می شود.
در بعضی موارد یک سنسور اتوماتیک ارتفاع جسم شناور را اندازه می گیرد. این گونه روتامترها اغلب از فولاد یا دیگر مواد مقاوم در برابر سیالات فشار بالا ساخته می شوند.
روتامترها ممکن است در اندازه ای ۰.۲۵ اینچ تا اندازه های ۶ اینچ باشند و نسبت به اریفیس پلیت گستره وسیعتری از جریان را با دقت ۲ ± درصد را اندازه می گیرند. حداکثر فشار عملکرد آنها موقعی که از شیشه ساخته شده باشند. psig 300 می باشد.
کمی درباره فلومتر:
فلومتر دستگاهی می باشد که جهت اندازه گیری مقدار کمی حرکت سیال و یا به عبارتی جهت اندازه گیری جریان سیال در فرآیندها قابل استفاده می باشد. فلومترها انواع خیلی زیادی دارند که براساس نوع عملکرد آنان به جرمی، الکترومغناطیسی، حرارتی، ورتکس و… تقسیم بندی می گردند که در ادامه اطلاعات کاملی درمورد آنها را دریافت خواهید نمود.
اندازه گیری جریان:
اندازه گیری جریان را می شود به عنوان کمی سازی حرکت سیال یا به عبارت دیگر، جهت اندازه گیری مقدار جریان سیال در لوله در محفظه احتراق، دیگ بخار، نفت و گاز، صنایع فرآیندی و شیمیایی، نیروگاه حرارتی، شیر و لبنیات، تعریف نمود. جریان، حجم سیالی می باشد که در یک واحد زمان می گذرد. اندازه گیری جریان با اهمیت ترین کار در حوزه ی ابزار دقیق می باشد. اندازه گیری جریان آب در کانال باز و جریان فاضلاب هم جهت حفظ و ذخیره آب تمیز ضروریست. به تعریف بسیار ساده، مقدار جریان عبوری از سطح مقطع مشخص مثل لوله در مدت زمان مشخص جریان یا فلو نام دارد.
طیف وسیعی از کاربردهای اندازهگیری جریان وجود دارد مثل: کنترل سیستم، جریان آب در تصفیه خانه ها یا مصارف خانگی و اندازه گیری گازهای صنعتی و سوخت.
جریان یا Flow چیست؟
جریان را می شود به عنوان حجم یا مقدار جرم سیالی که از مقطع لوله در واحد زمان جاری میشود تعریف نمود. جریان را قادریم به صورت کلی به 2 روش اندازه گیری نمود:
1) جریان حجمی:
جریان حجمی به عنوان کمیت حجمی تعریف میشود که در یک بخش معین در واحد زمان جریان مییابد.
Qv = V/t
که در آن، V = حجم، t = زمان، Qv = جریان حجمی.
جریان جسم مایع و گاز اغلب به صورت حجمی اندازه گیری می گردد.
2) جریان جرمی:
جریان جرمی به عنوان کمیت جرمی تعریف می گردد که در یک قسمت معین در واحد زمان جریان مییابد.
Qm = m/t
که در آن، m = جرم، t = زمان، Qm = جریان جرمی
جریان اجسام جامد اغلب بر حسب جرم در واحد زمان اندازه گیری می گردد. رایج ترین واحدهای حجمی کیلوگرم بر ثانیه، t/hr و... هستند.
تفاوت روتامتر و فلومتر:
روتامتر یک فلومتر می باشد که جریان حجمی مایعات و گازها را اندازه گیری می نماید. هیچ فرقی میان روتامتر و فلومتر وجود ندارد و این اصطلاحات قابل تعویض می باشند. در درون یک فلومتر، یک گاز یا مایع شناور را حرکت می دهد تا موقعی که به تعادل برسد. کاربر می تواند به آسانی میزان جریان گاز یا مایع را از مقیاس کنار لوله یا مقیاس روی لوله بخواند.
روتامترها مقرون به صرفه هستند – هم قیمت و هم عملکرد روتامتر به صرفهجویی در کار کمک می نماید و افت فشار کمی دارند.
بی نیاز به برق خارجی – روتامترها دستگاههای مکانیکی می باشند که جهت اندازه گیری جریان گاز یا مایع نیازی به برق ندارند. از آن رو که نیازی به برق نیست، کاربران روتامترها را در منطقه های خطرناک و دورافتادهای نصب می نماید که تامین برق آن گران است.
میتوانید فرآیند را به صورت کامل ببینید – کاربران قادرند به آسان اندازه گیری جریان را بخوانند و به روند آنان نگاه کنند.
نصب و نگهداری ساده – روتامترها را با اتصال خط فرآیند به خروجی و ورودی نصب کنید. پیش از کارکرد کامل از عمودی بودن آن مطمئن شوید.
تکرارپذیری – با دقت به شرایط فرآیند یکسان، یک روتامتر اندازه گیری جریان را روز به روز به دقت تکرار می کند.