شیرهای فاراب و نقش آنها در صنعت و تأسیسات
🔹 معرفی برند
شرکت مهندسی فاراب (Farab Co.) یکی از بزرگترین تولیدکنندگان تجهیزات صنعتی و ساختمانی در ایران است.
حوزه کاری فاراب شامل:
- شیرآلات صنعتی و ساختمانی
- پمپهای سیرکولاتور
- مبدلهای حرارتی و دیگهای بخار
- اتصالات لوله و شیرهای کنترل جریان
محصولات این برند هم در صنایع بزرگ (نفت، گاز، پتروشیمی، نیروگاهها) و هم در تأسیسات ساختمانی (موتورخانهها، شبکههای آب، سیستمهای گرمایشی و سرمایشی) به کار میروند.
⚙️ عملکرد عمومی شیرهای فاراب در سیستمهای سیال
برخلاف تصور عمومی، شیرآلات فقط برای باز و بسته کردن نیستند.
در سیستمهای صنعتی و تأسیساتی، نقش عملکردی شیرهای فاراب به چهار بخش اصلی تقسیم میشود:
1️⃣ قطع و وصل جریان (On/Off Control)
- مدلهای فاراب که این عملکرد را دارند:شیر توپی (Ball Valve)، شیر پروانهای (Butterfly Valve).
🔹 نحوه عملکرد:
با چرخش ۹۰ درجه، شیر بهصورت کامل باز یا بسته میشود.
- در وضعیت باز، سیال آزادانه عبور میکند.
- در وضعیت بسته، عبور کاملاً قطع میشود.
🔸 کاربرد صنعتی: خطوط انتقال آب و بخار، ورودی تجهیزات، سیستمهای پمپ.
🔸 مزیت در صنعت: سرعت عملکرد بالا، تلفات فشار بسیار کم، عمر طولانی.
2️⃣ تنظیم و کنترل دبی جریان (Flow Regulation)
- مدلهای فاراب مناسب این عملکرد:شیر سوزنی (Needle Valve) و شیر کروی (Globe Valve).
🔹 نحوه عملکرد:
سوزن یا دیسک داخل شیر، با حرکت خطی بالا و پایین، مسیر عبور سیال را بهصورت تدریجی باز یا بسته میکند.
بهاینترتیب میتوان مقدار دقیق جریان را کنترل کرد — کاری که در سیستمهای فرآیندی بسیار مهم است.
🔸 کاربرد صنعتی: خطوط بخار، آب گرم، روغن، سیستمهای کنترل فشار و دما.
🔸 مزیت در صنعت: دقت بالا، امکان کنترل تدریجی جریان، مقاومت در برابر شوک فشار.
3️⃣ جلوگیری از بازگشت جریان (Non-Return Function)
- مدلهای فاراب مرتبط:شیر یکطرفه (Check Valve).
🔹 نحوه عملکرد:
دیسک داخل شیر با جریان سیال باز میشود، اما اگر جریان برگردد، خودبهخود بسته میگردد.
عملکرد کاملاً خودکار و بدون نیرو یا گیربکس.
🔸 کاربرد صنعتی: در خروجی پمپها، خطوط فشاری، سیستمهای هیدرولیکی.
🔸 مزیت در صنعت: جلوگیری از آسیب به پمپها و تجهیزات، حفظ ایمنی سیستم.
نمایندگی فاراب
فروش فاراب
فاراب
4️⃣ کاهش و تنظیم فشار (Pressure Regulation)
- مدلهای فاراب مرتبط:شیر فشارشکن فاراب (Pressure Reducing Valve).
🔹 نحوه عملکرد:
دارای فنر و دیافراگم داخلی است که فشار خروجی را ثابت نگه میدارد.
در سیستمهایی که فشار ورودی متغیر است (مثل شبکههای آب)، فشار خروجی تنظیم میشود.
🔸 کاربرد صنعتی: شبکههای توزیع آب، خطوط بخار، تأسیسات حرارتی.
🔸 مزیت در صنعت: افزایش عمر تجهیزات، جلوگیری از ترکیدگی لولهها یا نشت.
عملکرد شیرهای فاراب در تأسیسات ساختمان
در حوزه تأسیسات گرمایشی و سرمایشی (HVAC) و موتورخانهها، شیرهای فاراب این نقشها را ایفا میکنند:
|
نوع شیر فاراب
|
نقش در موتورخانه
|
توضیح عملکرد
|
|
شیر پروانهای ویفری
|
قطع/وصل سریع آب در مسیر چیلر یا بویلر
|
سبک و سریعالعمل
|
|
شیر توپی برنجی
|
کنترل جریان آب گرم یا سرد
|
دقت بالا و آببندی کامل
|
|
شیر سوزنی
|
تنظیم دقیق دبی در خطوط فشار بالا
|
کنترل نرم
|
|
شیر یکطرفه
|
جلوگیری از برگشت آب در پمپخانه
|
افزایش ایمنی
|
|
فشارشکن
|
تثبیت فشار ورودی آب شهری
|
حفاظت از تاسیسات
|
مزایای استفاده از شیرهای فاراب در صنعت و تأسیسات
✅ طراحی مطابق استانداردهای جهانی (DIN / ISO / BS)
✅ بدنه مقاوم (چدن داکتیل، برنج فورج، استیل ضدزنگ)
✅ آببندی مطمئن با EPDM, PTFE یا NBR
✅ تحمل فشار بالا (تا PN25) و دمای تا 150°C
✅ عملکرد نرم و بدون لرزش در جریانهای شدید
✅ خدمات پس از فروش و قطعات یدکی داخلی
نکات نصب و بهرهبرداری
- جهت جریان باید مطابق پیکان روی بدنه باشد.
- پیچهای اتصال به صورت ضربدری سفت شوند (برای آببندی کامل).
- شیر در حالت نیمهباز برای زمان طولانی نگهداری نشود مگر از نوع تنظیمی باشد.
- در خطوط حاوی مواد خورنده، از مدل با دیسک استیل یا سیت PTFE استفاده کنید.
جمعبندی نهایی
شیرهای فاراب بهدلیل طراحی مهندسی، کیفیت آلیاژ و آببندی خوب، جزو ستونهای اصلی ایمنی و کنترل جریان در تأسیسات ایران هستند.
در صنعت، نقش آنها فراتر از یک قطعه ساده است — این شیرها در واقع مغزهای کنترل جریان و فشار محسوب میشن.
به بیان ساده:
فاراب یعنی اطمینان در کنترل جریان — از موتورخانه تا پتروشیمی.
