پمپ وکیوم Rotary vane vacuum pump پمپ وکیوم (خلا ) روتاری : یکی از پر استفاده ترین تجهیزات آزمایشگاهی و صنعتی امروزه پمپ های خلا یا همان پمپ های وکیوم هستند. اولین پمپ خلا که ساخته شد در سال 1650بود که توسط یک دانشمند آلمانی به نام “اتو وان گریکه” اختراع شد و از آن بعد مدل های متفاوتی از این پمپ ها با استفاده های گوناگون و حتی مکانیزم های متنوع تولید و به بازار ارائه شدند. پمپ های خلاءهمان گونه که از اسم شان مشخص است جهت بوجود آوردن خلا در یک محفظه خاص که به منظور عملکرد آزمایشات و کارهای متفاوت دیگر ایجاد می شود به کار می روند. پمپ های خلا انواع گوناگونی دارند که در این مطلب قصد داریم به بازرسی یکی از انواع مختلف آنها به نام پمپ خلا روتاری روغنی بپردازیم و روش کار آن را تحلیل کنیم.
معنی لغت روتاری همان چرخشی و دوار می باشد و دلیل نامگذاری این پمپ به وکیوم روتاری روغنی این بحث می باشد که در مکان محفظه ای داخلی آن دو تیغه به کمک روتور به اندازه 180 درجه چرخانده می شوند و به این صورت هوا از یک طرف وارد پمپ می شود و بعد از آنکه به وسیله مکانیزم پمپ فشار پایین ایجاد شد این هوا از سمت دیگر تخلیه می شود. اجزاءمتفاوت تشکیل دهنده این پمپ محفظه ، لوله سوپاپ ، فیلتر روغن ، لوله و دریچه اگزوز ، اگزوز ، تیغ گردان ، دریچه تزریق روغن ، درجه نشان دهنده میزان روغن ، محفظه جمع آوری اضافات و بخش ورودی و خروجی هوا هستند و این دستگاه از این بخش ها بوجود آمده است.
یک نکته بسار مهم که باید در استفاده از انواع متفاوت پمپ وکیوم روتاری روغنی مد نظر داشت این موضوع است که این پمپ ها باید یکسره دارای روغن باشند . روغن در پمپ خلا روتاری روغنی نقش خنک کنندگی پمپ و عایق را بر عهده دارد و همچنین کار دیگر آن کم کردن اصطکاک قسمت های متفاوت پمپ است و اگر دستگاه روغن نداشته باشد و بی روغن کار کند خراب خواهد شد. این پمپ ها مثل هر وسیله روغنی دیگری دود زا هستند و به همین علت فیلتری در قسمت خروجی اگزوز برای جذب این دود ها کارساز شده است.
شکل کارکرد پمپ های وکیوم روتاری پره ای روغنی
با چرخیدن روتوربه کمک الکترو موتور درون سیلندر پمپ وکیوم ،پره های گذاشته شده درون روتور توسط نیروی گریز از مرکز،از شیارهای روتور بیرون پرتاب می شوند و با حرکت درون سیلندر،هوا را به درون سیلندر می کشند و فناوری چرخش پره ها امکان ساختار ساده ای از پمپ وکیوم یا پمپ خلاء را فراهم می سازد..
سطح خلاء بالا باگردش پی در پی پمپ وکیوم و روغن کاری آن وهماهنگی بادقت تضمین وثبت می شود.
فیلتر سپراتور های گذاشته شده این را ممکن می سازد که روغن مخلوط شده با هوا را به شکل یکپارچه تفکیک کند و اگزوزی بدون روغن را ضمانت میکنند.
یک شیر گاز پلاست در پمپ وکیوم جهت خروج گاز و بخارات آب گذاشته شده است که از نظر فنی جهت پیشگیری از کاویتاسیون و ترکیب بخارات آب با روغن اهمیت زیادی دارد.
قطعات پمپ وکیوم روتاری
اجزاء یک پمپ روتاری معمولی تشکیل شده از بدنه، روتور و یک سری پره ها (تیغه) هایی ساخته می شوند که به شکل شعاعی پخش می شوند و به صورت روغن کاری شده ( این مورد اکثرا عملکرد صنعتی دارد) و خشک تولید می شوند. روتور تنها قسمتی است که همیشه بخش پره ای پمپ وکیوم را به چرخش در می آورد. مخزنی نیز داخل بدنه وجود دارد که به کمک روتور و پره ها( تیغه های) به دو بخش جدا گانه تقسیم می شوند.بیشتر پمپ های وکیوم دارای یک شیر ورودی (برای امنیت) می باشند.
پمپ های وکیوم روتاری به شکل تک مرحله ای روتور محفظه ای (rotor chamber) تا خلاء نهایی 80mmHg مطلق از ظرفیت 1000m۳/h الی 5000m۳/h و دو مرحله ای با سوپاپ side plate تا خلاء انتهایی30mmHG مطلق از ظرفیت 40m۳/h الی 780m۳/h موجود اند. مرحله ها یعنی تعداد مرتبه هایی که تراکم اتفاق می افتد. پمپ های دو مرحله ای روتاری همچنین فشار کمتری از پمپ های تک مرحله ای دارند و به این علت است که گاز در مراحل فشاری بالاتری وارد می شود.
اصول کارایی پمپ وکیوم روتاری
در این قسمت چکیده ای از شکل کارکرد پمپ را ارائه می دهیم: با چرخیدن روتور پمپ، نیروی سانتریفیوژ شکل گرفته و سبب ایجاد سلول های تراکمی می شود. گاز در محفظه ی مکنده جریان می یابد که با کمک پره ها در برگرفته می شود. گاز تاهنگامی که فشارهای اتمسفری سبب باز شدن درپوش خروجی شوند، فشرده می شوند. در پمپ های وکیوم روغنی، باز شدن درپوش خروجی باعث می شوند روغن وارد محفظه ی مکنده شود و پره ها را روان کاری (روغن کاری) بکند و آنها را در برابر بدنه ببندد.
مزیت های استفاده از پمپ وکیوم روتاری
بیشتر پمپ های روتاری توانایی کنترل مایعات رقیق را با فشار نسبی دارند. گسترش پره ها در طول انجام کار به جبران فرسایش کمک می کند. پمپ وکیوم روغنی روتاری برای زمان های کوتاه هم می تواند به شکل خشک کار کند، که هزینه ها و مصرف روغن را کم می کند. پمپ هایی که به شکل خشک کار می کنند بسیارمقرون به صرفه هستند و دوستدار طبیعت و محیط زیست شناخته می شوند.
کابرد
• پر کننده ها
• ساخت و ساز
• شیشه، سنگ، چوب
• بخش تحلیلی
• آموزشی، پژوهشی، دانشگاهی
• انتقال های پنوماتیکی
• بسته بندی غذا
• بسته بندی محصولات غیر غذایی
• صنعت نساجی
• پلاستیک، لاستیک و رزین
• کاغذ و چاپ
روش نگهداری پمپ وکیوم وین( روتاری)
نگهداری از پمپ وکیوم روتاری آسان است. پره ها با گذشت زمان کهنه می شوند و هنگامی که یک چهارم اینچ کوتاه تر از پره های جدید شدند باید آنها را تعویض کرد. هر زمانیکه متوجه لغزشی در بلبرینگ ها شدید آنها را هم باید عوض کنید. اگر بلبرینگ های جدید با شفت چفت نشدند ( که غالبا مسئله ی رایجی هنگام جاگذاری پره های پمپ وکیوم روتاری است)، شفت را باید تراش داد. درپوش های کهنه شده باید به سرعت تعمیر شوند، چون مشکل اصلی در خراب شدن پمپ وکیوم می باشد.
یکی از مزیتهای مهم پمپ های روتاری روغنی وکیوم که سبب می شود این پمپ ها کارایی بیشتری نسبت به باقی انواع پمپ خلا داشته باشندتوانایی کار همیشگی آنها می باشد. این پمپ ها می توانند بدون خاموشی و استراحت زمان زیادی را کار کنند. از دلایل این امر می توان استفاده از روغن در ساختار داخلی آن را نام برد ؛ در این پمپ ها روغن و یا مواد دیگر مصرف نمی شوند بلکه در یک مسیر خاص حرکت کرده و دوباره سر جای خود باز می گردند و در طی این زمان به روانکاری و خنک شدن پمپ می پردازند. یکی دیگر از مزیت های مهم پمپ های روغنی روتاری نسبت به انواع دیگر پمپ های وکیوم ایجاد خلا با خلوص نسبتاً بالاتر از بقیه پمپ ها می باشد.